Deelmobiliteit in woonontwikkelingen: het succesverhaal van TwoTwoFive
Deelmobiliteit kan de parkeernorm verlagen, en de leefbaarheid verhogen, maar ook de haalbaarheid van woonontwikkelingen enorm verbeteren. TwoTwoFive, een woongebouw in Amstelveen, is zo’n succesverhaal. In deze blog bekijken we de uitdagingen van het project, de oplossingen en de lessen die we kunnen trekken voor nieuwe woonontwikkelingen in Vlaanderen.
1. Achtergrond
TwoTwoFive, opgeleverd in 2022, bestaat uit 276 huurappartementen en combineert luxe en duurzaamheid met betaalbaarheid voor de bewoners. Het project ontstond als pilot binnen de City Deal ‘Elektrische deelmobiliteit in stedelijke gebiedsontwikkeling’. De gemeente Amstelveen wilde vooral betaalbare woningen creëren, met ruimte voor groen. Ze wilden ook aan de slag met elektrisch rijden en deelmobiliteit, die op dat moment nog in de kinderschoenen stonden.
De parkeernorm in Amstelveen, een gemeente met een hoog autobezit, varieerde tussen 1,4 en 2 parkeerplaatsen per woning. TwoTwoFive was oorspronkelijk een kantoorgebouw, op een perceel van 3000m², waarvan 2000m² volledig verhard was voor parkeerplaatsen. Met een klassieke aanpak betekent dat 200 parkeerplaatsen boven de grond, en dus 100 woningen. Maar als de parkeernorm verlaagd zou worden van 1,4 naar 0,75, kon de projectontwikkelaar 276 woningen creëren.
2. De oplossing: minder parkeerplaatsen, meer deelmobiliteit
De projectontwikkelaar koos voor een ondergrondse parkeergarage, en maakte de rest van het terrein onverhard en klimaatrobuust. De drielaagse parkeergarage biedt plaats aan 200 auto’s en is voorzien van elektrische oplaadpunten voor auto’s en fietsen. Een peperdure voorziening: de garage heeft maar liefst 11 miljoen euro gekost. Duikers zijn een jaar bezig geweest om onderwaterbeton te storten in de zachte ondergrond. Dat brengt het kostenplaatje per parkeerplaats op 55.000 euro.
Uiteraard is deelmobiliteit een cruciaal puzzelstuk in het project. Bij de oplevering stonden 10 elektrische deelauto’s van Mywheels klaar voor de bewoners. Deze auto’s, opvallend voorzien van de cijfercombinatie 225, werden boven de grond geparkeerd om de zichtbaarheid en aantrekkelijkheid te vergroten.
3. Resultaat
Na dik twee jaar zijn de resultaten indrukwekkend, op verschillende vlakken.
Haalbaar woonproject. De parkeernorm is een cruciaal instrument om woonprojecten meer haalbaar te maken voor projectontwikkelaars, omdat ze niet onnodig heel veel dure parkeerplaatsen moeten bouwen. De parkeergarage onder TwoTwoFive had een maximale omvang. Zonder deelmobiliteit en verlaagde parkeernorm moest het gebouw veel kleiner uitvallen en konden er minder woningen gecreëerd worden.
Rendabele deelauto’s. De deelauto’s worden vandaag volledig gefinancierd door de gebruikers. De gemeente of projectontwikkelaar komen niet tussen in de kosten. De auto’s worden door meer dan de helft van de bewoners gebruikt, ook al is er een vaste kern van gebruikers die het leeuwendeel van de ritten doet.
Laag autobezit. De ondergrondse parkeergarage raakt niet vol, omdat de bewoners minder auto’s bezitten dan gemiddeld. Meer zelfs, op de derde verdieping onder de grond gaat het licht nooit aan. De parkeernorm lag bij het project op 0,75, maar had dus nog lager gekund.
Groen en ruimte. Het hele terrein is onthard, waardoor er meer ruimte is voor groen, maar ook voor waterinfiltratie.
4. Succesfactoren
Alternatieven voor de auto. Het gebouw ligt op een mobiliteitsknooppunt, vlak bij een tramhalte waar er elke 10 minuten een tram stopt. Op zeven minuten tijd sta je aan de Zuidas in Amsterdam. Ook fietsen wordt gestimuleerd als alternatief voor de auto: bewoners kunnen hun fiets veilig stallen in de ondergrondse garage. Dat toont nog maar eens dat mobiliteit als een systeem werkt, waarbij alle schakels op elkaar inwerken: van stappen en trappen tot openbaar vervoer en deelmobiliteit. Een integrale aanpak is essentieel om succes te boeken.
Doelgroep. Met een oppervlakte tussen 41 en 67 m² zijn de wooneenheden klein. Ze zijn vooral populair bij jonge mensen en startende koppels, vaak met een job in Amsterdam. Zij staan open voor deelmobiliteit en hangen mentaal en praktisch (nog) niet vast aan een privéauto. Zodra ze een gezin stichten, en de ruimtelijke en mobiliteitsnoden veranderen, trekken de meesten weg uit het gebouw.
Monitoren en bijsturen. Bij de oprichting was er een aanbod van 10 deelauto’s. Na een jaar bleek dat 6 van de 10 auto’s voldoende werden gebruikt door bewoners. In plaats van een aantal auto’s weg te halen, werden alle auto’s opengesteld voor buurtbewoners om het gebruik te optimaliseren. Vandaag zijn alle deelauto’s rendabel. In deelmobiliteitsprojecten is het belangrijk om eerst allerlei pistes uit te testen vooraleer te concluderen ‘dat het niet werkt’.
Blijvende samenwerking met de gemeente. Ook na de oplevering blijkt dat nodig. In het contract van de huurders stond bijvoorbeeld dat ze geen bewonersvergunning zouden krijgen van de gemeente om hun auto op straat te parkeren. Wat bleek? Een aantal bewoners had een achterpoortje gevonden in de vorm van bezoekersvergunningen. Die “tip” ging snel rond in de community-app van bewoners. Uiteindelijk heeft de gemeente daar een stokje voor gestoken.
Plan B. Wat als het niet zou werken? De projectontwikkelaar had ook een back-upscenario, namelijk om extra parkeerplaatsen te creëren boven de grond als de parkeernorm té laag zou blijken. Flexibiliteit is dus troef: we moeten parkeerruimte multifunctioneel gaan ontwerpen, zodat we kunnen bijsturen in verschillende richtingen.
Deze blog kwam tot stand in het kader van het project SHARE-North Squared van Interreg North Sea. Het project focust op het groter maken van deelmobiliteit in woonomgevingen.
Wil je ook aan de slag met de parkeernorm in jouw gemeente?
Check zeker de Green Deal Deelmobiliteit en Wonen, die deelauto’s en -fietsen letterlijk tot bij de mensen thuis wil brengen.
Mee instappen? In 2025 krijg je opnieuw de kans om de Green Deal te ondertekenen.
Ontdek de Green Deal Deelmobiliteit en Wonen
