Schorsing gunning mobiliteitscentrale biedt kansen om van basisbereikbaarheid een succes te maken

Vorige week maakte Minister van Mobiliteit en Openbare Werken Lydia Peeters bekend dat de gunning van de mobiliteitscentrale, de toekomstige Mobility-as-a-Service dienst van de Vlaamse Overheid, geschorst werd door de Raad van State. Deze uitspraak impliceert dat de grootste hervorming van ons openbaar vervoer in Vlaanderen van de afgelopen decennia voor onbepaalde duur wordt uitgesteld. Uitstel is gelukkig geen afstel en vanuit Autodelen.net roepen wij minister Peeters en haar administratie op om dit moment aan te grijpen als een opportuniteit om van basisbereikbaarheid een succes te maken. Autodelen.net ziet alvast drie kansen.

Kans 1: Meer tijd voor de uitrol van kwalitatieve auto- en fietsdeelsystemen

De afgelopen maanden werd duidelijk dat een volwaardige invoering van basisbereikbaarheid tegen 01-01-2022 onmogelijk zou worden. De besluitvorming in vervoerregio’s en de lancering van bestekken voor het zogenaamde “Vervoer op Maat (VoM)” (waar ook deelsystemen onder vallen) verliep traag of werd uitgesteld. Gezien de impact van Covid-19 op de leveringen van deelvoertuigen is een opstart in de praktijk toch pas ten vroegste mogelijk vanaf de 2de helft van 2022. In die zin betekent de schorsing een mooie kans om met een volwaardig aanbod van VoM-deelsystemen te starten.

Bovendien betekent de schorsing dat er kansen zijn om het netwerk van mobipunten zo groot mogelijk te maken tegen de start van basisbereikbaarheid. Die mobipunten zijn het cement om het nieuwe vervoerssysteem te laten werken. Het moet dan ook de ambitie zijn om tegen de invoering zoveel mogelijk van de 1000 aangekondigde mobipunten operationeel te hebben.

De schorsing biedt eveneens de opportuniteit om voor de VoM-deelsystemen meer rekening te houden met de noden en wensen van gebruikers en operatoren. Zo worden VoM-deelsystemen momenteel foutief aanzien als openbaar vervoer. Auto- en fietsdeelsystemen werken aanvullend op het openbaar vervoer, maar hen op dezelfde manier behandelen is een vergissing. Zo wordt een deelauto vooral gebruikt voor unimodale verplaatsingen (bv. voor boodschappen of familiebezoek in regio’s die minder goed bereikbaar zijn met het openbaar vervoer). Een deelfiets gebeurt dan weer vaak gebruikt als last-mile oplossing na een trein-of busrit. Het is dan ook belangrijk dat er niet bespaard wordt op het openbaar vervoer ten koste van deelmobiliteit. Een goed deelsysteem kan immers pas werken bij een goed openbaar vervoernetwerk.  Door het uitstel is er nu tijd om constructief in dialoog te treden met de aanbieders van gedeelde mobiliteit. Deze laatste zijn alvast bereid om samen naar oplossingen te zoeken.

Kans 2: Meer tijd voor de integratie binnen de mobiliteitscentrale

De afgelopen maanden werd eveneens duidelijk dat een volwaardige integratie van het vervoersaanbod binnen de mobiliteitscentrale, welke de merknaam Hoppin zal krijgen, onmogelijk is tegen januari 2022. Dergelijke integratie neemt tijd in beslag en tot op heden was het voor aanbieders van gedeelde mobiliteit niet duidelijk hoe dit in de praktijk zal verlopen en welke technische vereisten hiervoor noodzakelijk zijn. Het uitstel van basisbereikbaarheid biedt de mogelijkheid om de mobiliteitscentrale en de gunning ervan verder op punt te stellen.

Vlaanderen hoeft daarvoor niet het warm water uit te vinden. In eerdere communicatie belichten we al hoe het voorbeeld van het MaaS-platform Yelbi in Berlijn een leerschool kan zijn voor Vlaanderen. Dat voorbeeld blinkt uit in duidelijkheid voor de gebruiker, iets wat in Vlaanderen een aandachtspunt is gezien er naast het snelgroeiende regulier aanbod van deelmobiliteit vanuit de overheid nog VoM-deelsystemen bijkomen.

Kans 3: Meer tijd om alle stakeholders te consulteren

Niemand wordt blij van dit uitstel maar laten we van deze nood een deugd maken waarbij alle stakeholders samen met de  Minister en haar administratie de tijd kunnen nemen om de uitrol van basisbereikbaarheid te optimaliseren. En laat ons bij de stakeholders zeker niet de gebruiker van de vervoerssystemen vergeten. Immers ‘the proof of the pudding is in the eating’ en het zal uiteindelijk de Vlaming zijn die beslist of basisbereikbaarheid een succes wordt. De vraag is m.a.w. niet wanneer basisbereikbaarheid er komt, maar of het voldoende aangepast zal zijn aan de noden van de uiteindelijke gebruikers.