Mobiliteitsbudget

Wat is het mobiliteitsbudget?

Het mobiliteitsbudget stelt werkgevers in staat de mobiliteit van hun werknemers te vergroenen. Elke werknemer die op basis van zijn functie in aanmerking komt voor een salariswagen, kan daar in principe (gedeeltelijk) van af zien en in ruil voor de waarde van de bedrijfswagen kiezen uit een reeks alternatieven zonder dat daarop socialezekerheidsbijdragen of belastingen verschuldigd zijn. Het mobiliteitsbudget omvat 3 pijlers: de milieuvriendelijke wagen, alternatieven voor autoverplaatsinen en geldelijke inkomsten.

Pijler 1: de milieuvriendelijke wagen

De werknemer kan binnen het mobiliteitsbudget in eerste instantie kiezen voor een milieuvriendelijke wagen, dit is een elektrische wagen of een wagen die aan bepaalde uitstootnormen voldoet.

Pijler 2: Alternatieven voor autoverplaatsingen

Het resterende mobiliteitsbudget kan ingezet worden voor een reeks alternatieven voor de verplaatsingen met de wagen:

• de aankoop, huur, leasing, het onderhoud en de verplichte uitrusting van (gemotoriseerde) rijwielen, voortbewegingstoestellen, bromfietsen en elektrische motorfietsen
• Openbaar vervoer: abonnementen en biljetten voor het hele gezin van de werknemer (vanaf 2022, nu nog enkel voor werknemer zelf)
• Parkeerabonnementen in functie van een vervoerabonnement (en vanaf 2022 parkeerkosten in functie van een verplaatsing met OV)
• Georganiseerd gemeenschappelijk vervoer zoals bv een kantoorbus
• Deeloplossingen zoals carpooling, en deelauto’s, -scooters, -fietsen, -steps, die aan een vloot of aan particulieren toebehoren (vanaf 2026 enkel indien elektrisch)
• Het gebruik van een taxi en de huur van een wagen met chauffeur, platformdiensten inbegrepen. (vanaf 2026 enkel indien elektrisch)
• De huur van een voertuig zonder chauffeur voor maximaal 30 kalenderdagen (vanaf 2026 enkel indien elektrisch)
• Mobiliteitsdiensten die verschillende vervoersmiddelen combineren
• Huisvestingskosten voor wie binnen een straal van 5 km van de tewerkstellingslocatie woont. (Dit wordt in 2022 verbreed naar een straal van 10 km)
• Bedrijfsfiets en fietsvergoeding
• Voetgangerspremie (vanaf 2022)

Pijler 3: Geldelijke inkomsten

Het resterende bedrag wordt uitbetaald aan de werknemer. Ook hier is geen socialezekerheidsbijdrage of belasting verschuldigd, wel is er een een bijzondere werknemersbijdrage van 38,07% verschuldigd.
Het opnemen van en de exacte invulling van het mobiliteitsbudget zijn afhankelijk van de mogelijkheden die de werkgever opneemt. Binnen de huidige regeerperiode is een uitbreiding van het mobiliteitsbudget voorzien zodat ook werknemers die geen aanspraak kunnen maken op een bedrijfswagen, beroep zullen kunnen doen op het mobiliteitsbudget.

Impact op autodelen

Hoewel het mobiliteitsbudget het potentieel heeft om autodelen te stimuleren (en bekender te maken) zijn er nog enkele belangrijke drempels. Het mobiliteitsbudget is een constructie die ook nog steeds de grootste concurrent van autodelen promoot: de salariswagen. Het gratis maken van automobiliteit (al dan niet geëlektrificeerd) kan nooit duurzaam verplaatsingsgedrag in de hand werken. De salariswagen en zeker de bijhorende tankkaart stimuleren reflexmatig autogebruik, wat lijnrecht tegenover het uitgangspunt van autodelen staat.

Onze beleidsaanbevelingen

Voor àlle werknemers

Autodelen.net ijvert voor de uitbreiding van het mobiliteitsbudget voor àlle werknemers: het zogenaamde algemene mobiliteitsbudget dat opgenomen is in het huidige federale regeerakkoord. We willen daarbij enkel de opties uit de tweede en derde pijler behouden blijven, het voltijds ter beschikking krijgen van een wagen (ongeacht of die elektrisch is) maakt geen deel uitmaakt van een duurzaam algemeen mobiliteitsbudget. Ook elektrische wagens moeten worden gedeeld om enerzijds gedragssturing te bekomen (en de congestieproblematiek aan te pakken) en om de impact op onze planeet te beperken (minder nood aan wagens en waardevolle grondstoffen en minder vervuilende productie- en verwerkingsprocessen). In plaats van te investeren in fiscale voordelen voor salariswagens, pleiten we dan ook voor investeringen in comfortabele en aantrekkelijke alternatieven voor verplaatsingen met de (eigen) wagen en doordacht ruimtelijk beleid.

Niet maken van verplaatsingen

Daarnaast ziet Autodelen.net ook een grote heil in het niet maken van verplaatsingen. Naast de interessante mogelijkheid om de hypothecaire kosten en of huurgelden van een woning in de nabijheid van het werk te financiëren, kan het ook interessant zijn om een thuiswerk- en/of coworkpremie (voor de vergoeding van EGW, internet, ingerichte bureau…) op te nemen binnen het mobiliteitsbudget. Dit kan de werknemer in staat stellen om zich minder vaak te verplaatsing en doordacht verplaatsingsgedrag te stimuleren.

Volledige elektrificatie tegen 2026 onrealistisch

Tenslotte is Autodelen.net niet akkoord met het exclusieve gebruik van elektrische deelwagens binnen het mobiliteitsbudget vanaf 2026. Waar een wagenbezitter met één en dezelfde wagen al zijn ritten zal doen, is dit voor een autodeler niet het geval. Een autodeler kiest voor elke rit het meest geschikte voertuig. Een diverse autodeelvloot is daarbij een must: voor de grote boodschappen kan dit een elektrisch voertuig zijn, voor het weekendje weg met het gezin is een grotere conventionele wagen mogelijks meer aangewezen. Daarnaast zijn autodeeldiensten vandaag volop aan het experimenteren met het (gedeeltelijk) elektrificeren van de vloot, maar lopen ze daarbij nog tegen enkele wettelijke en operationele knelpunten. Hoewel de Belgische (en zeker de Vlaamse) autodeelvloot vandaag al veel sterker is geëlektrificeerd dan het landelijke gemiddelde, is een volledige elektrificatie tegen 2026 onrealistisch. Met deze maatregel zal men het autodelen vanaf 2026 ontmoedigen binnen het mobiliteitsbudget. Een plotse, grote afname in het aanbod zal het vertrouwen van de werknemer in autodelen als mobiliteitsoplossing doen kelderen en de administratieve last om te bewijzen dat men met elektrisch deelwagens rijdt, zal werkgevers ontmoedigen om deze optie aan te bieden.

Meer info & contact

Meer informatie kan je terugvinden op www.mobiliteitsbudget.be.

Bij vragen kan je terecht op info@autodelen.net.